Wetenschappelijke achtergrond Mentale Wasstraat
Doelstellingen
De Mentale Wasstraat is ontworpen als een preventief, ervaringsgericht programma dat aansluit bij de internationale verschuiving van een ziekte-georiënteerde naar een welzijns- en veerkrachtgerichte benadering van geestelijke gezondheid (Keyes, 2007; Seligman, 2011).
De kern-doelstellingen zijn:
- Stressreductie en emotionele regulatie: het verminderen van fysiologische en psychologische stressreacties door middel van korte, intensieve interventies.
- Versterken van mentale veerkracht: het vergroten van het vermogen om met tegenslag om te gaan en zich aan te passen aan stressoren.
- Bevorderen van sociale verbondenheid: het creëren van een gevoel van nabijheid en gedeelde ervaring tussen deelnemers.
- Normaliseren van mentale gezondheid: mentale gezondheid bespreekbaar maken in een aantrekkelijke, laagdrempelige setting die jongeren en volwassenen aanspreekt.
Componenten
De Mentale Wasstraat bestaat uit een immersieve ervaring waarin kortdurende modules gebaseerd op evidence-informed interventies uit klinische praktijk en preventieve psychologie, in een aantrekkelijke ‘jasje’ voor jongeren worden aangeboden:
- Somatische regulatie
- Ademhalingsoefeningen, breathwork, geluidstrillingen, acupressure/spijkermat: gebaseerd op evidence dat lichaamsgerichte technieken stress reduceren en parasympathische activatie bevorderen (Porges, 2011).
- Cognitieve en emotionele verwerking
- Reflectieve en verbeeldingsoefeningen, guided imagery: aansluiten bij cognitieve gedragstheorie en exposureprincipes die effectief zijn bij het reguleren van emoties en gevoelens van trauma.
- Expressieve en creatieve elementen
- Muziek, licht, beweging, metaforische rituelen (zoals de ‘reset’ of ‘release’): geïnspireerd door onderzoek naar expressive writing, dans en muziektherapie, die aantoonbaar bijdragen aan emotionele expressie en sociale verbondenheid (Pennebaker, 2018).
- Sociale en relationele component
- Groepsdeelname, gezamenlijke rituelen: evidence wijst uit dat sociale steun een cruciale beschermingsfactor is bij stress en depressie (Cohen & Wills, 1985).
- Belevingsgerichte setting
- Immersieve ervaring in AMAZE: past bij inzichten uit environmental psychology dat fysieke context (licht, geluid, multisensorische prikkels) kan bijdragen aan herstel en regulatie.
Leerstijl
De Mentale Wasstraat is een experiential learning intervention (Kolb, 1984), die elementen uit positieve psychologie (resilience, wellbeing), traumatherapie (somatische regulatie) en preventieve publieke gezondheidszorg (stress management, mental health promotion)
combineert tot een innovatieve, laagdrempelige, niet-stigmatiserende interventie.
Referenties
Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experience as the source of
learning and development. New Jersey: Prentice-Hall.
Pennebaker, J. W. (2017). Expressive Writing in Psychological Science. Perspectives on Psychological Science, 13(2), 226-229. https://doi.org/10.1177/1745691617707315 (Original work published 2018)
Porges, S. W. (2011). The polyvagal theory: Neurophysiological foundations of emotions, attachment, communication, and self-regulation. W. W. Norton & Company.